Historia Szkoły Podstawowej Nr 1 im. Tadeusza Kościuszki
w Skarżysku – Kamiennej
Szkoła Podstawowa Nr 1 im T. Kościuszki to najstarsza szkoła podstawowa w mieście – szkoła z bogatą historią i tradycją. Jej początki sięgają 1917 r.
Początkowo mieściła się w różnych punktach miasta: przy ulicy 1 Maja, Al. Niepodległości, na Posadaju i przy ul. Podjazdowej. W 1938r. władze miejskie oddały do użytku szkoły część budynku przy ul. Konarskiego 17, gdzie do dziś znajduje się siedziba szkoły. Klasy w oddanej części były całkowicie wyposażone. Szkoła posiadała kompletnie urządzoną pracownie przyrodniczo-fizyczną, salę do zajęć praktycznych, dobrze zaopatrzoną bibliotekę nauczycielską i uczniowską oraz pokaźną liczbę pomocy naukowych. Projektowano dalszy rozwój szkoły.
Niestety nadszedł tragiczny wrzesień 1939r. Wojska hitlerowskie zajęły budynek. Zniszczono wyposażenie szkoły. Niewielka część książek i pomocy naukowych została przechowana u obywateli miasta. Szkoła w okresie 5 lat okupacji mieściła się w różnych budynkach. Nauka odbywała się często dorywczo, brakowało sprzętu, pomocy naukowych, książek i zeszytów. W tym okresie ukończyło szkołę 343 absolwentów. Świadectwa były wydawane w j. polskim i polsko – niemieckim. W budynku przy ul. Konarskiego 17 przebywało początkowo wojsko niemieckie, potem zorganizowano szpital. Następnie stał się on siedzibą hitlerowskiej katowni – miejscem tortur i kaźni wielu aresztowanych mieszkańców Skarżyska – Kam i okolic. Ofiary tych zbrodni wywożono na Bór i Brzask, gdzie grzebano je we wspólnych mogiłach. Na pamiątkę tamtych wydarzeń w 1973 r. w szkole powstała Izba Pamięci Narodowej. Zorganizowano ją w jednym z pomieszczeń, w których przebywali więźniowie. W Izbie Pamięci zgromadzono wiele eksponatów: grypsy więzienne, odezwy, listy skazanych, zdjęcia pomordowanych, pasiaki, czapki, ziemię spod Lenino.
Nadeszła chwila wyzwolenia. Budynek szkoły ocalał, chociaż był zniszczony w 30%. Prawie całkowitemu zniszczeniu uległy pomoce dydaktyczne. Niewielka ich część ocalała dzięki nauczycielom. Po doprowadzeniu do możliwego użytku kilku sal lekcyjnych już w lutym 1945 r. szkoła rozpoczęła swoją działalność. Budynek szkolny przy wydatnej pomocy miejscowych kolejarzy i władz miejskich zaczęto doprowadzać do normalnego stanu. Prac było mnóstwo: oszklenie uruchomienie centralnego ogrzewania, zaopatrzenie w ławki, tablice, pomoce naukowe, odnowienie sal, szatni. Wymagało to ogromnych nakładów pieniężnych. Fundusz czerpano z różnych źródeł: z budżetu MRN, FSOS, TOTO – LOTKA, od rodziców. Właściwa rozbudowa szkoły, a szczególnie wybudowanie sali gimnastycznej, boiska i dobudowanie części budynku z kilkoma salami, nastąpiło w latach 1953 -1963. Ponadto uporządkowano otoczenie szkoły. 14 kwietnia 1962 r. na placu szkolnym odbyła się uroczystość z udziałem władz miejskich i centralnych ZBOWID-u, w czasie, której oddano pod opiekę “Jedynki” tablicę pamięci wmurowaną w ścianę budynku. Tablica ta wraz z wmurowanym obok krzyżem, została 16 listopada 1998 r. poświęcona przez Prymasa Polski ks. Kardynała Józefa Glempa. Odwiedzając szkołę Prymas potwierdził jej historyczne znaczenie dla miasta.
10 października 1967 r. obchodzono jubileusz 50-lecia SP Nr 1. Obchody te zbiegły się ze 150 rocznicą śmierci wielkiego patrioty – Tadeusza Kościuszki, który został patronem szkoły. Z okazji jubileuszu przekazano szkole sztandar ufundowany przez Zakłady Metalowe “MESKO” udekorowany Odznaką Tysiąclecia. W 1977r. z okazji 60-lecia szkoły ustanowiono “Złotą Księgę” SP Nr 1 im. T. Kościuszki. Dokonuje się do niej wpisu zasłużonych dla szkoły osób. W czasie tej uroczystości odsłonięto popiersie T. Kościuszki. 70-lecie szkoły obchodzono w roku szkolnym 1987/88. W czasie tej uroczystości do ,,Złotej Księgi” zostały wpisane osoby szczególnie zasłużone dla szkoły. Kolejne uroczystości jubileuszowe miały miejsce w kwietniu 1997 r. Wtedy to szkoła otrzymała ufundowany przez rodziców nowy sztandar i kolejne zasłużone osoby wpisane zostały do księgi. Przez ponad 80 lat istnienia “Jedynki” uczniowie tej szkoły mieli bardzo wiele osiągnięć, wyrośli na wartościowych ludzi, a sama szkoła wciąż cieszy się dobrą opinią i szacunkiem w społeczeństwie. Jest ona przyjazna i otwarta dla uczniów i ich rodziców, a głównym celem nauczycieli pracujących w niej jest wszechstronny rozwój osobowy ucznia.
W szkole organizowanych jest wiele ciekawych zajęć pozalekcyjnych: kółko informatyczne, kółko ekologiczne “Ekolub”, matematyczne, muzyczno-wokalne, plastyczne, taneczne, zajęcia sportowe i kółko turystyczne. Często zajęcia te prowadzone są społecznie. Uczniowie mają możliwość brania udziału w różnych ciekawych konkursach przedmiotowych: konkursie ortograficznym, recytatorskim, wiedzy ekologicznej, matematycznym, plastycznym, j. angielskiego, historycznym. Szkoła już drugi rok prowadzi zajęcia metodą projektu w ramach integracji wiedzy międzyprzedmiotowej. W roku szkolnym 2000/2001 organizowany był “Dzień europejski”. Celem tego projektu było przybliżenie uczniom wiedzy o UE. W roku 2001/2002 szkoła realizowała projekt “Jak Polska długa i szeroka”, który przybliżał uczniom tradycję, historię i kulturę wybranych regionów Polski.
10 października 2003 r. szkoła otrzymała certyfikat “Szkoła z klasą”.
Szkoła stara się uatrakcyjniać zajęcia dydaktyczne, organizując wyjazdy na “Zielone Szkoły”. Wyjazdy w ciekawe miejsca Polski organizowane są nieprzerwanie już od 8 lat. Oprócz systematycznych zebrań z rodzicami organizowane są comiesięczne spotkania wszystkich nauczycieli z rodzicami w ramach “Dni otwartych szkoły” Rodzice są mile widziani na wszystkich imprezach szkolnych. Szczególnym powodzeniem cieszy się “Festyn Rodzinny” organizowany każdego roku w czerwcu, umożliwiający wspólną zabawę rodziców i nauczycieli.
Szkoła systematycznie stara się promować na terenie miasta. Informuje media o imprezach szkolnych, bierze aktywny udział w uroczystościach miejskich. Dba o wszystkie dzieci potrzebujące pomocy dydaktycznej i materialnej, systematycznie współpracuje z MOPS, PCK. W szkole działa poradnia rodzinna ułatwiająca kontakt rodzica z psychologiem i pedagogiem. Na terenie szkoły prowadzone są akcje charytatywne.
Wszyscy pracujący w SP Nr 1 im. Tadeusza Kościuszki starają się wypełniać misję szkoły – “Szkoła przyjazna i wspomagająca rozwój dziecka”.
Opracowały: Elżbieta Kociszewska i Agnieszka Kowacz
Patron SP nr 1 - Tadeusz Kościuszko (1746-1817)
domena publiczna / Wikimedia Commons
Urodził się 4 lutego 1746 r. w Mereczowszczyźnie na Polesiu. W wieku 9 lat rozpoczął naukę w Kolegium Pijarów w Lubieszowie. W 1760 r. z powodu finansowych kłopotów rodziny, przerwał naukę. Dziedzicem niewielkiego majątku rodzinnego został jego brat Józef, dlatego Tadeusz wybrał karierę wojskową.
W 1765 r. Kościuszko wstąpił do Korpusu Kadetów Szkoły Rycerskiej, uczestniczył tam w specjalnym kursie inżynierskim dla wyróżniających się słuchaczy. Szkołę ukończył w stopniu kapitana.
W 1769 r. Kościuszko wyjechał do Paryża, gdzie studiował w Akademii Malarstwa i Rzeźby. Pięcioletni pobyt w przedrewolucyjnej Francji wywarł poważny wpływ na jego przekonania polityczne i społeczne.
Kościuszko powrócił na krótko do kraju w 1774 r., jednak wobec braku perspektyw zatrudnienia, wyjechał do Drezna. Nie znajdując i tam zajęcia, ruszył do Paryża. Tam dowiedział się o wojnie w Ameryce. Na amerykańskiej ziemi znalazł się w 1776 r., miesiąc po ogłoszeniu Deklaracji Niepodległości.
Dzięki listom polecającym Kościuszko został mianowany na inżyniera armii amerykańskiej. Brał udział w budowaniu fortyfikacji w wielu obozach wojskowych. W uznaniu zasług został w 1783 r. awansowany na generała brygady. Otrzymał też specjalne podziękowania, nadanie gruntu oraz znaczną sumę pieniędzy.
W 1784 r. Kościuszko powrócił do kraju, gdzie zaangażował się w działalność polityczną. Dzięki postanowieniom Sejmu Wielkiego zwiększającym liczebność armii do 100 tys. Kościuszko otrzymał nominację na generała majora wojsk koronnych. Odznaczył się w walce z oddziałami rosyjskimi, które wkroczyły na ziemie polskie w 1792 r., za co otrzymał order Virtuti Militari.
Po przyłączeniu się króla Stanisława Augusta Poniatowskiego do konfederacji targowickiej, Kościuszko podobnie jak wielu działaczy politycznych, wyjechał z kraju. Najpierw do Lipska, później do Paryża. Kiedy w 1793 r. ogłoszono drugi rozbiór Polski, Kościuszko przyjechał do Drezna, gdzie zaczął opracowywać koncepcję powstania narodowego.
Insurekcja, nazwana kościuszkowską, rozpoczęła się w 1794 r. i mimo bohaterskich walk, zakończyła się klęską i III rozbiorem, po którym Polska ostatecznie zniknęła z mapy.
Kościuszko, który podczas walk dostał się do rosyjskiej niewoli, po odzyskaniu wolności, wyjechał na krótko do Stanów Zjednoczonych, potem powrócił do Europy. W latach 1798-1815 mieszkał pod Paryżem, brał wtedy m.in. udział w tworzeniu Legionów Polskich oraz w zakładaniu Towarzystwa Republikanów Polskich.
Zmarł 15 października 1817 r. w Solurze w Szwajcarii. Został pochowany w tamtejszym kościele pojezuickim; rok później ciało bohatera zostało przewiezione do Krakowa – spoczęło w kryptach królewskich w katedrze na Wawelu.
Urna z sercem Kościuszki trafiła do Polski dopiero w 1927 r. – umieszczono ją w dawnej kaplicy królewskiej Zamku Królewskiego w Warszawie.
